VRIJDAG 8 AUGUSTUS 2025

VRIJDAG 8 AUGUSTUS 2025

Juli: opnieuw regionaal indrukwekkende warmte op IJsland

Een imposante en standvastige atmosferische hogedrukblokkade veroorzaakte in mei uitzonderlijke warmte op IJsland. Uitgaande van IJslandse klimatologische criteria was er van 13 t/m 22 mei sprake van een heuse ‘hitabylgjan’ (hittegolf). Gedurende 10 dagen achtereen werd het op veel plaatsen meer dan 20, plaatselijk zelfs meer dan 25 graden. Op de 15de vestigde Egilsstaðir met 26,6° een nationaal warmterecord voor de maand mei. De maand als geheel was niet eerder in de IJslandse klimatologische geschiedenis zo warm. De anomalieën kwamen uit op plaatselijk ruim 4 graden boven het langjarig gemiddelde; in Egilsstaðir werd het vorige record met maar liefst 1,6° ‘afgeserveerd’. Mei 2025 is daar uitgekomen op gemiddeld 9,9° tegen 8,3° in 1991. 

In juni werden de bordjes echter verhangen. Vooral in het noorden en noordoosten was de maand van de zomerzonnewende plaatselijk ruim een graad te koud; Egilsstaðir registreerde gemiddeld 7,8°. Dat is 1,1° onder normaal en maar liefst 2,1° onder het historische niveau van de meimaand. De junikoelte had alles te maken met lagedrukgebieden. In de hoofdstad Reykjavik was de gemiddelde luchtdruk over juni de laagste sinds 1994. 

Met juli op de kalender profiteerde IJsland echter van de Scandinavische warmte. Wederom in vooral het noorden en oosten van het vulkanische land was het de warmste of op één warmste juli ooit. Zo kwam de tweede stad van het land, Akureyri, met gemiddeld 13,5 tegen normaal 11,2° uit op de 2de plaats in een datareeks van 145 jaar. Egilsstaðir pakte met gemiddeld 14,2 tegen normaal 10,8° opnieuw de eerste plaats (lengte datareeks daar 71 jaar) en met een topper van 29,5° vestigde Hjarðarland bijna een IJslands warmterecord. Dat staat voorlopig nog op 30,5° in Teigarhorn op 22 juni 1939. 

Vooral vanochtend wolkenvelden en plaatselijk een bui(tje). In de loop van de middag meer zon. Het weekeinde verloopt droog, zonnig en warm.

Wolkenvelden van een zwak en licht golvend frontensysteem bevinden zich vanochtend nog boven ons land. Uit het wolkendek kan plaatselijk wat lichte regen of een buitje vallen. Kort na 9 uur was dat in Purmerend het geval. Hier en daar schijnt ook de zon. Vanmiddag schijnt in het noorden de zon, elders gaat pas in de loop van de middag en vanavond het licht aan. De middagtemperaturen schommelen tussen 20-21 graden aan de kust tot plaatselijk 25 graden in het zuidoosten. De wind waait zwak tot matig uit het westen tot zuidwesten, in de kustprovincies waait vanmiddag een noordwestenwind. 

In het weekeinde trekt een hogedrukgebied vanuit het zeegebied ten zuidwesten van de Britse Eilanden naar onze omgeving. Een zwak front, dat in de nacht naar zondag ons land bereikt, vertoont hoogstwaarschijnlijk geen activiteit.  

Dankzij het hoog is het zowel zaterdag als zondag droog, overwegend meest zonnig en warm. De middagtemperaturen lijken op beide dagen op ongeveer hetzelfde niveau uit te zullen komen namelijk 23-24 graden in het noordwesten en zo’n 28 graden in het zuidoosten. De wind is zwak tot matig uit het westen. 

Thermometers verder omhoog! Dinsdag in een groot deel van het land maxima tussen 30 en 35 graden.

Na het weekeinde wordt de stroming zuidelijk tot zuidoostelijk. Het wordt dan beduidend warmer: vooral op dinsdag. Op veel plaatsen zijn dinsdagmiddag tropische maxima mogelijk. De operationele uitvoer zinspeelt zelfs op circa 35 graden in het zuiden/zuidoosten. Het lijkt waarschijnlijk dat ook woensdag en donderdag warm tot regionaal zeer warm (30+) zullen verlopen. Bovendien wordt de lucht vochtiger waardoor de warmte een klam karakter krijgt. Verder blijft het, ondanks de passage van een zwakke vore, op de meeste plaatsen droog en tamelijk zonnig. Op donderdag echter is er een iets grotere kans op een (onweers)bui.  

Op de lange termijn neemt de warmte af, maar daar is het laatste woord nog niet over gesproken. 

Uit het overzicht van donderdag 7 augustus 2025:

Hitte in Portugal: Pinhão al enkele dagen achtereen de ‘hotspot’ van het land. In de Spaanse stad Sevilla was het duo juni-juli niet eerder zo warm.

De hitte slaat de laatste dagen opnieuw toe op het Iberisch schiereiland. Wat echter opvalt, is dat de hoogste temperaturen vooral in delen van Portugal worden geregistreerd. ‘Uitblinker’ is al dagen achtereen het in de prachtige Douroregio gelegen Pinhão. Op 4, 5 en 6 augustus was Pinhão met respectievelijk 43,0, 44,3 en 42,2° de ‘hotspot’ van Portugal; op 3 augustus werd het daar 42,5 en in Mora en Alvega 43,6 en 43,9°. 

In de Spaanse stad Sevilla is het duo juni-juli trouwens niet eerder zo warm geweest. De periode 1 juni t/m 31 juli kwam uit op gemiddeld 29,2°. Dat is 2,1° boven het langjarig gemiddelde. Het vorige record stond op 28,6° in 2004. Hoewel juli zoals te doen gebruikelijk de warmste maand van het duo was, werd de warmte vooral ‘gedragen’ door juni. Die maand was in Sevilla, net als in heel veel steden in de rest van España, de warmste uit de meetreeks. Het junigemiddelde bedroeg op de luchthaven San Pablo 28,7 tegen normaal 25,6°. Het vorige junirecord was 28,0° in 2017.  

Weerman Jan Visser, Purmerend, vrijdag 8 augustus 2025, 09:20 uur

FOTO:

De satellietfoto’s laten duidelijk de grote verschillen zien voor en na de grote bosbranden in het Franse departement Aude. De foto links is van april dit jaar, de foto rechts van de afgelopen week. Ongeveer 17.000 hectare (grofweg de omvang van Texel) is door de vuurzee verzwolgen (bron: Meteo France).